Bir yıl önce referandumla Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılmaya karar veren İngiltere ile AB arasındaki ayrılma görüşmeleri bugün Brüksel’de başlıyor. AB temsilcisi Michel Barnier ve İngiltere’nin Brexit’ten sorumlu bakanı David Davis, İngiltere’nin AB’den ayrılacağı Mart 2019’a kadar dostça bir anlaşma hazırlanmasına çalışacak. Ancak görüşmelerin çetin geçmesi bekleniyor.

23 Haziran 2016’da yapılan referandumda İngiltere’nin 40 yıllık AB üyeliğine son verilmesi az oy farkıyla kabul edilmişti.

İngiltere, AB’den ayrılarak politikalarını bağımsız belirleyebilmek ve AB vatandaşlarının da İngiltere’ye yerleşmesini sınırlandırmak istiyor. Başbakan Theresa May bu nedenle İngiltere’yi AB iç pazarından ve Gümrük Birliği’nden de çıkarmayı amaçlıyor.

DÖNÜŞÜ OLMAYAN YOL

Muhafazakâr Parti’nin 8 Haziran 2017’deki erken genel seçimlerinde Avam Kamarası’ndaki çoğunluğunu kaybetmesi Londra hükümetinin elini zayıflatmıştı. Başbakan May, şimdi iktidarını sürdürebilmek için Kuzey İrlanda Demokratik Birlik Partisi’nin (DUP) desteğini kazanmaya çalışıyor.

İngiltere’deki seçim sonucunun Brexit politikasının yönünü değiştirebileceği şeklindeki iddialar ise Brexit’ten sorumlu bakan David Davis tarafından yalanlandı. Davis hafta sonunda ayrılmaya götüren yoldan dönülmeyeceğini söyledi.

AB’nin ayrılma görüşmeleri için çizdiği yol haritasının İngiltere tarafından kabul edildiği anlaşılıyor. İlk aşamada üç önemli konu gündeme gelecek. Bunlardan ilki, İngiltere’de yaşayan 3,2 milyon AB vatandaşı ile AB ülkelerindeki bir milyon İngiliz’in hukuki statüsü. İkincisi, İngiltere’nin AB’den ayrılış faturası. Üçüncüsü ise AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda arasındaki sınır geçişlerinin düzenlenmesi.

ÜÇ ANA BAŞLIK

AB, bu üç konu üzerinde yeterli ilerleme sağlanmasını Başbakan May tarafından talep edilen serbest ticaret görüşmelerinin başlatılabilmesi için şart koşuyor. İngiltere Hazine Bakanı Philip Hammond hafta sonu BBC’ye verdiği demeçte, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere’ye bağlı Kuzey İrlanda arasındaki sınır ticaretinin tehlikeye girmemesi için Gümrük Birliği’nin nasıl anlaşmayla ikame edilebileceğinin henüz açıklık kazanmadığını söyledi. Hammond birkaç yıllık geçiş süresinin söz konusu olabileceğini belirtti.

Bu konuya açıklık getirilmesinin Brüksel’deki görüşmeler üzerindeki baskıyı azaltacağı belirtiliyor. İngiltere 29 Mart 2019’da AB’den ayrılmış olacağı için her geçen gün müzakereler üzerindeki baskıyı artırıyor. İngiltere hükümeti “gerekirse anlaşma imzalamadan da AB’den ayrılabileceklerini” duyurmuştu. AB ise böyle bir durumda İngilizler için hukuk güvensizliği doğabileceği ve ekonominin kaosa sürüklenebileceği uyarısında bulunuyor.

İngiltere’nin AB’ye olan borçları konusunda ise ilerleme kaydedilebildiği belirtiliyor. Alman Handelsblatt gazetesinin haberine göre, AB Komisyonu İngiltere’nin borçlarını 99 milyar 6 milyon Euro olarak saptadı. İngiltere’nin anlaşmalardan doğan hakkı çıkarıldığında bu meblağın 70 milyar Euro’ya düşeceğine de haberde yer verildi.