Bilim insanları, kemoterapi gören kanser hastalarında saç dökülmesini önlemeye yönelik “çifte koruma sağlayan güçlü bir yöntem” geliştirdiklerini açıkladı. Sheffield Hallam Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yürütülen çalışma, saç köklerini koruma konusunda çığır açıcı bir buluş olarak nitelendiriliyor.
Yeni yöntem, halihazırda kullanılan “soğutucu başlık” tekniğini, kırmızı üzüm benzeri kaynaklarda bulunan güçlü antioksidanlarla zenginleştirilmiş yeni bir losyonla birleştiriyor.
Bu iki uygulama birlikte kullanıldığında, saç kökleri üzerindeki kemoterapi toksisitesine karşı çok daha etkili bir koruma sağlıyor.
Soğutmanın ideal sıcaklığı belirlendi
Çalışmada, saç derisinin 18°C’ye kadar soğutulmasının saç köklerindeki hasarı engellediği tespit edildi. 26°C’ye kadar yapılan soğutmanın ise yeterli koruma sağlamadığı belirtildi.
Soğutma işlemi, saç derisine giden kan akışını azaltarak, kemoterapi ilaçlarının saç köklerine ulaşmasını sınırlandırıyor.
Laboratuvar ortamında saç kökleri korundu
Araştırmacılar, saç derisinden alınan folikülleri laboratuvar ortamında çoğaltarak kemoterapi etkilerini inceledi. Sheffield Hallam Üniversitesi’nden Hücre Biyolojisi Doçenti Dr. Nik Georgopoulos, “Soğutma, saç üretiminden sorumlu olan hızlı bölünen hücreleri yalnızca korumuyor, aynı zamanda tamamen hayatta tutabiliyor. Ancak bunun için ideal sıcaklığın kullanılması gerekiyor” dedi.
Antioksidan destekli losyon “çifte koruma” sağlıyor
Çalışmada ayrıca, soğutma işlemine ek olarak uygulanan topikal antioksidan losyonun, soğutmanın koruyucu etkisini önemli ölçüde artırdığı saptandı. Losyonun içeriğinde kırmızı üzüm ve yer fıstığında bulunan resveratrol ile bir besin takviyesi olan N-Asetilsistein yer alıyor.
Dr. Georgopoulos, bazı hastalarda soğutma yönteminin yetersiz kalabileceğini belirterek, “Bazı başlar – ben onlara inatçı başlar diyorum – yeterince soğumuyor. Bu durumlarda topikal ürünle yapılan destek, koruma kapasitesini dönüştürüyor” dedi.
Soğutma tek başına da güçlü bir koruma sağlıyor
Ancak Georgopoulos’a göre, antioksidan losyon tek başına yeterince güçlü değil. Soğutma yöntemi ise aynı anda birden fazla koruyucu etki yaratıyor: “Soğukta kan damarları daralıyor, saç derisine daha az kan – dolayısıyla daha az ilaç – gidiyor. Ayrıca hücrelerin bölünmesi yavaşlıyor. Bu da hem fiziksel hem biyokimyasal düzeyde koruma sağlıyor.”
Klinik denemeler yolda
Georgopoulos, 10 yılı aşkın süredir Huddersfield merkezli Paxman Scalp Cooling firmasıyla birlikte çalışıyor. Paxman, kemoterapi öncesi, sırasında ve sonrası kullanılan özel tasarım bir soğutma başlığı üretiyor. Bu başlık sayesinde soğutma işlemi ilaç verilmeden 30 dakika önce başlıyor ve tedavi sonrasında 90 dakikaya kadar sürüyor.
Araştırmacılar şimdi, geliştirdikleri bu yeni yöntemin Paxman cihazı kullanan hastalarda denenmesini hedefliyor. Kullanılacak antioksidan içeriğin son halinin belirlenmesi için çalışmalar devam ediyor.
Dr. Georgopoulos, “Devam eden çalışmalarımız sayesinde, topikal ürünün sadece saç dökülmesini önlemede değil, kemoterapi sonrası saçın yeniden çıkma sürecini hızlandırmada da etkili olacağını umuyoruz” dedi.
