Kripto paralara ilgi duyuyorsanız coin yakımı ya da bir başka deyişle coin burn işlemini sıkça duymuşsunuzdur. Birçok kripto para biriminde bu işlemin yapıldığını sık sık görüyoruz. Peki coin yakımı nedir ve geliştiriciler bu işlemi neden yapıyorlar?
Coin yakımı ne işe yarıyor?
Coin yakımı temelde kripto para biriminin arzını azaltma yöntemidir. Coin yakımı bir kripto para biriminin belirli miktarını kasıtlı olarak dolaşımdan kaldırmak için kullanılamayan bir cüzdana gönderildiğinde gerçekleşir. Kimsenin erişemeyeceği bu adrese gönderilen kripto paralar bir daha kullanılmamak üzere yok olur.
Birçok kripto para biriminin geliştiricisi zaman zaman belirli planlar dahilinde binlerce, milyonlarca hatta milyarlarca coini yakarak bu işlemi gerçekleştirirler. Aslında herkes bu işlemi gerçekleştirebilir ancak plansız şekilde yapılan yakım işlemlerinin sadece parayı çöpe atmak olduğunu belirtmekte fayda var.
Yayınlanan rapora göre ünlülerin de satın aldığı NFT koleksiyonları, ortalama yüzde 80 değer kaybı yaşadı.
Bu yüzden belirli bir miktarı yakmaya karar verenler çoğu zaman bir kripto para biriminin geliştiricileri olurlar. Coin yakımı arzı azaltır ve bu kripto para biriminin tokenlerini daha az bulunur hâle getirir. Arzda yaşanan bu azalma fiyat artışına yol açabilir ve yatırımcılara fayda sağlayabilir. Ancak bu durumun her para birimi için aynı şekilde ilerlemediğini belirtmekte fayda var.
Coin yakımının ardındaki fikir ise kripto paralardan çok daha öncesine dayanıyor. Hisse senedi geri alımlarına çok benzeyen işlem, benzer şekilde işliyor. Hisse senedi geri alımı, hisse senedini çıkaran şirketin hisseleri piyasa fiyatından geri satın alması ve bunları kendi içerisinde barındırarak piyasadaki toplam hisse sayısını azaltması ile gerçekleşiyor. Geri alımlar ve coin yakımı tam olarak eşleşmese de, aynı amaçlara hizmet edebilecek benzer kavramlar olarak karşımıza çıkıyor.
Coin burn, 2017 ve 2018’de Binance Coin, Bitcoin Cash ve Stellar dahil olmak üzere çok sayıda kripto paranın arzını azaltmak ve fiyatları artırmak için başladı. Kısa sürede popüler olan uygulama diğer birçok kripto paraya da ilham kaynağı oldu. Aynı zamanda ilk etapta büyük token arzı ile başlayan yeni kripto para birimleri de benzer stratejiler izleyebiliyorlar.
Hangi kripto paraların yakımı yapılabiliyor?
Her kripto para birimi yakılabilir. Tüm kripto para birimleri bir yakma adresine gönderilebilir, bu da herhangi biri kripto para birimi yakmanın mümkün olduğu anlamına gelir. Ancak diğer yandan bazı kripto para birimleri ise belli bir plan doğrultusunda düzenli olarak yakılıyor.
BNB’den örnek vermek gerekirse; Binance, toplam token arzını uzun vadede yüzde 50 azaltacak olan iki farklı coin yakma mekanizması kullanıyor. İlk mekanizma, Binance Smart Chain‘de (BSC) gas ücreti olarak harcanan BNB’lerin bir kısmını yakmayı içeriyor. Diğer miktara ise her çeyrek dönemde BNB Otomatik Yakım mekanizması tarafından karar veriliyor.
BNB, dışında diğer birçok kripto para birimi de belirli zamanlarda coin yakımı yapabiliyor. Böylelikle kripto para birimleri enflasyona karşı gücünü korumuş oluyor. Ancak coin burn işleminin tek başına bir projenin iyi bir yatırım olup olmadığını belirleyemeceğini hatırlatalım. Yukarıdaki hiçbir ifadenin yatırım tavsiyesi olmadığını belirtmeden geçmeyelim.
Coin yakımı mekanizması kripto para birimlerinin vazgeçilmez bir kolu olarak öne çıkıyor. Peki siz birçok projede karşımıza çıkan coin burn işlemi hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz.
