Danimarka Boubon Antik Kenti’ne ait heykeli iade etti: 60 yıl sonra yurda dönüyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yoğun diplomatik ve bilimsel çalışmaları sonucu, bir eser daha yurda getiriliyor.

Burdur Boubon Antik Kenti kökenli Septimius Severus heykel başı, Danimarka’nın NY Carlsberg Glyptotek Müzesi tarafından Türkiye’ye iade edilecek.

Yaklaşık 60 yıl aradan sonra ait olduğu topraklara dönen bu eser, Anadolu’nun kadim kültürel mirasının korunmasında önemli bir başarı olarak öne çıkıyor.

BOUBON ANTİK KENTİ VE HEYKEL BAŞININ HİKAYESİ

Burdur’da yer alan Boubon Antik Kenti, Roma İmparatorluğu döneminin görkemli yapılarından izler taşıyan önemli bir merkez. MS 193-211 yılları arasında hüküm süren Roma İmparatoru Septimius Severus’a ait bronz heykel başı, 1960’lı yıllarda Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen yasa dışı kazılar sırasında yurtdışına çıkarıldı. 1970 yılında sanat simsarı Robert Hecht Jr. tarafından Danimarka’daki Glyptotek Müzesi’ne satılan eser, 1979’da müzede bulunan gövdesiyle birleştirildi.

Türk bilim insanı Prof. Dr. Jale İnan’ın 1970’li yıllarda yaptığı araştırmalar ve yayımladığı bilimsel çalışmalar, eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde temel bir kaynak oluşturdu. Heykel başı, Roma sanatının detaylara verdiği önemi ve dönemin liderlik sembollerini yansıtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor.

ABD’DEN DAHA ÖNCE GETİRİLEN ESERLER

Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserlerin yalnızca Avrupa değil, Amerika Birleşik Devletleri’ne de gönderildiği biliniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Manhattan Bölge Savcılığı ile yaptığı iş birliğiyle, geçtiğimiz yıllarda Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç İmparator ve Giyimli Kadın heykellerinin yanı sıra İmparator Caracalla’ya atfedilen iki büst ve dönemin önemli şahsiyetlerine ait beş baş ile bir bronz kadın büstünün ABD’den Türkiye’ye iadesini sağlamıştı.

Danimarka’dan gelen son iade, Boubon Antik Kenti’nin kültürel zenginliklerinin bütünlüğünü sağlama adına bir başka önemli adım olarak değerlendiriliyor.

Eserleri ise Anders Sune Berg fotoğrafladı.

DİPLOMATİK VE ETİK ÇÖZÜMLER

Septimius Severus heykel başının iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığının sunduğu belgeler ve bilimsel kanıtlar doğrultusunda, Glyptotek Müzesi’nin etik değerlere dayalı kararıyla sonuçlandı. Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, “Kaçak kazılarla elde edilen bu eserin ait olduğu topraklara dönmesi, müzecilik ilkeleri ve etik değerler açısından önemli bir adımdır.” ifadelerini kullandı.

Ayrıca, Boubon kökenli eserlerle birlikte, Pisidia Bölgesi’ne ait Düver pişmiş toprak levhalarının iadesine de karar verildi. 1960’lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurtdışına çıkarılan bu levhalar, bölgenin kültürel mirası açısından kritik bir öneme sahip.

BOUBON’UN ZENGİNLİKLERİ YENİDEN GÜN YÜZÜNDE

Boubon Antik Kenti’nden yaklaşık 60 yıl önce kaçırılan Septimius Severus heykel başı, kısa süre içinde Türkiye’de sergilenmeye başlanacak. 2024 yılı içerisinde Türkiye’ye iadesi sağlanan eser sayısı bu heykel başı ile birlikte 94’e ulaşırken, 2018-2024 yılları arasında toplamda 7.898 eser ve 2002-2024 yılları arasında ise toplam 12.213 eser yurt dışından ülkemize kazandırıldı.