Farklı boyama teknikleri, desenler ve el işlemeleri yaparak Türk kültürünün simgesel nesnelerinden biri olan “hamam taslarını” sanata uyarlayan akademisyenler, aralık ayında Çin’de düzenlenecek “Lozan’dan Pekin’e Uluslararası Lif Sanatı Bienali”ne kabul edildi.
Türk hamam kültürünü uluslararası alandaki yüz binlerce kişiye ulaştıracak “Hamam Tasları: Duyulara Hitap Eden Su” adlı koleksiyon, 53 ülkeden 110 projenin yer alacağı bienale, Türkiye’den kabul edilen tek çalışma oldu.
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Tekstil ve Moda Tasarımı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Elvan Özkavruk Adanır ile Dr. Öğretim Üyesi Duygu Ebru Öngen, kumaş parçalarını kullanarak tasarladıkları 27 hamam tasıyla özel bir koleksiyon oluşturdu.
AMAÇ TÜRK KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK
Yaklaşık 5 aylık çalışma sonunda tamamladıkları projeye ilişkin bilgiler veren Adanır, en büyük amaçlarının Türk kültürünü tanıtmak olduğunu söyledi.
“ANADOLU KÜLTÜRÜNDE FARKLI KULLANIMLAR VAR”
Çalışma sürecinde çok keyif aldıklarını ifade eden Prof. Dr. Adanır, “Hamam taslarının, Anadolu kültüründe farklı ritüellerde kullanımı var. Örneğin; gelin ve çocuk hamamlarında kullanılan tasların boyutları bile farklı olabiliyor. Hamam kültürü yaygın olduğu için taslara da önem verilirmiş, bu konuda hassas davranılırmış. Eski dönemlere baktığımızda özellikle gelin taslarının daha özenilerek yapıldığını görüyoruz. O nedenle biz de kumaşları değerlendirip özel motifler işleyerek 27 farklı hamam tası hayata geçirdik. Ortaya da çok güzel sonuçlar çıktı.” diye konuştu.
“LİTERATÜRÜ TARADIK, MÜZELERİ GEZDİK, MOTİFLERİ TESPİT ETTİK”
Bu süreçte çok sayıda hamam tasını incelediklerini dile getiren Prof. Dr. Adanır, “Eskişehir ve Gaziantep’teki hamam müzelerini gezdik. Literatürü taradık, motifleri tespit ettik. Ebru Hoca’nın bu konuda biriktirdiği yayınlardan, kitaplardan da faydalandık. Kültürümüzü tanıtırken, suyun temizlenmek ve arınmak için önemini de vurguladık. Böylesine saygın bir bienalde yer almak, bizim için büyük gurur ve mutluluk kaynağı.” ifadelerini kullandı.
“EL İŞLEMELERİYLE GELENEKSEL DESENLER YAPTIK”
Öngen ise, “Projedeki her bir hamam tasının renkleri, tonlamaları ve işlemeleri birbirinden farklı. Çalışmada, kumaş ve metalik ipliklerin olduğu tekstil malzemelerini kullandık. El işlemeleri ile geleneksel desenler yaptık. Osmanlı döneminde kullanılan hamam tasları, benim hep ilgimi çekmiştir. 2002 yılından günümüzde kadar olan sürede, bu konuyla ilgili pek çok çalışma gerçekleştirdim. ‘Hamam Tasları: Duyulara Hitap Eden Su’ adlı projemizin çok ciddi bir arka planı var.” dedi.
