KKTC otomotiv sektörü ölüyor

2018 yazında yaşanan döviz krizinden en ciddi etkilenen sektörlerin başında gelen ise otomotiv sektörü oldu. Ülkemizde son 10 yıla bakıldığı zaman yeni binek araç satışları ortalama 2800 adetlerde seyrederken 2018’de 1551 adet ile 40% düşüşle kapandı. Bu da son 10 yıla göre yeni binek ve ticari araç satışlarının 40% düşüşüne paralel bir sonuç oldu. Son 10 yılda araç maliyetleri hem üreticinin maliyetlerinin artması hem de teknolojik yeniliklerden ötürü her yıl %3 ile %4 oranında artış göstermektedir , devletinde lokomotif olarak gördüğü otomotiv sektörüne teşvik vermek yerine her yıl gümrük fonlarını, kayıt harçlarını ve seyrüsefer ücretlerini arttırması araçların ülkemizdeki satış fiyatlarının artmasına neden oluyor. Enflasyondaki yükselişe paralel olarak tüketicilerin alım gücünün ciddi azalması, döviz kurlarının artışı ve bankaların kredi verebilme kabiliyetindeki daralmalar 2018yılında araç satışlarını olumsuz bir şekilde etkiledi. Geçen yıl Devlet’in bu beklenmedik durum karşısında almış olduğu tek aksiyon olarak gümrükte giriş günü kur uygulaması ise yetersiz ve başarısız oldu. Ocak ayı binek satışları son 24 yılın en düşük adetine 90 adet olarak gerçekleşti. Şubat ayında ise sadece 72 adet binek araç satıldı. Benzer bir süreçten geçen Türkiye ise sürekli olarak ÖTV , KDV ve fon indirimleri ile sektörün az da olsa canlılık getirmesi ve stokların eritilmesi için teşvik etti. Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanı, Ocak ve Mart’ta biten bu indirimleri devam ettirmek için 3 ile 6 ay süre ile uzattı ve sektörün iş yapabilmesi için destek oldu. Otomotiv sektöründen devlet hazinesine düzenli olarak önemli miktarlarda gelir akışı olmaktadır, fakat sektörün durma noktasına geldiği bu bugünlerde ciddi bir aksiyon alınmazsa bu gelir akışının devam etmeyeceğide bir gerçektir. 2009 senesinde uygulanmış olan KDV indirimi ve fon indirimi ile satışlarda ciddi bir hareket sağlanmıştı. Geçtiğimiz yıl Kasım ayında 2009 yılında uygulanan KDV indirimi ve gümrük kur sabitlemesi çözüm önerisi, Maliye Bakanı Sayın Serdar Denktaş’tan talep edilmiştir. Fakat bu süre zarfında herhangi bir aksiyon alınmamasından ötürü otomotiv satışları son 5 ayda dibe vurmuş durumdadır. Geçen yılın sonunda bir önceki yıla göre 40% gerilerken, bu yıl Ocak ve Şubat ayı binek araç satışları 2018’e göre 47% oranında geriledi. 2015 yılına kıyasla ise 2019 yılı 276 adet geriledi (Tabloda görüldüğü gibi). Mart ayında ise benzer bir tablo olduğunu ön görmek çok zor değil. Türkiye’de 31 Mart seçimlerinin bitmesi ile bakanlarımız KKTC’de ekonomik krizin aşılması ve lokomotif olan otomotiv sektörünün önünü açacak kısa ve uzun vadeli aksiyonlar alması acilen gerekmektedir. KKTC’de aktif 12 sıfır araç distribütörünün ortalama her ay toplam 81 araç satması bu şirketler açısından sürdürülebilir bir durum değil. Devlet’in acilen ekonomik önlem alması ve gerekli yasa değişikliğini bir an önce onaylaması gerekmektedir. Uygulanmakta olan 20% KDV oranında yapılacak indirim ile kısa vade de 10% ‘a düşürülmesi uzmanlar tarafında sektöre ciddi bir hareketlilik getireceğine inanmaktadır. Buna ilave olarak şu an otomotiv sektörün uyguladığı ekonomi ile mücadele indirim olan 10% ile birleştirilirse tüketiciye 20% indirim olarak yansıyacaktır. Ölen bir sektörün zor dönemde canlanması için gereken 2 kısa vade aksiyon aşağıdaki gibi özetlenebilir. Otomotiv sektörünün Maliye Bakanlığı’ndan talepleri şu şekilde: 12 Ay Süreli Sıfır Araçlarda 10% KDV uygulaması Gümrük Euro Kurun 5 TL Sabitlenmesi